พระราชสมภพของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อวันที่ 24 มีนาคม ปีพุทธศักราช 2099 ตรงกับวันเสาร์ ขึ้น 4 ค่ำ ปีมะโรง จุลศักราช 917
พระราชวังจันทน์ จังหวัดพิษณุโลก สร้างโดย พระยาลิไท ที่ประทับของพระมหากษัตริย์ไทย 3 ยุคสมัย (ราชวงศ์พระร่วง ราชวงศ์สุโขทัย และราชวงศ์อยุธยา) เป็นสถานที่เสด็จพระราชสมภพของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช เมื่อวันที่ 24 มีนาคม ปี พ.ศ. 2099
พระราชวังจันทน์ เป็นพระราชวังโบราณ ตั้งอยู่อยู่ริมแม่น้ำน่านฝั่งตะวันตก ทางด้านทิศเหนือของเมืองพิษณุโลก ปัจจุบันตั้งอยู่ติดกับ ค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ในกองทัพภาคที่ 3 ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก และเป็นที่ตั้งศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราชอีกด้วย โดยมีสถานที่สำคัญในบริเวณใกล้เคียงพระราชวังจันทน์ ประกอบด้วยศูนย์ประวัติศาสตร์พระราชวังจันทน์ เป็นอาคารจัดแสดงเนื้อหาที่เกียวกับพระราชวังจันทน์ เมืองพิษณุโลก และพระราชประวัติของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
พระราชวังจันทร์แห่งนี้ สร้างโดยพระมหาธรรมราชาที่ 1 หรือ พระยาลิไท พระมหากษัตริย์สุโขทัยลำดับที่ 6 ในราชวงศ์พระร่วง ของอาณาจักรสุโขทัย เป็นพระราชนัดดา หรือ หลาน ของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช
พระยาลิไท ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่เลื่อมใสในพระพุทธศาสนาเป็นอย่างมาก นโยบายหลักในการปกครอง พระองค์ใช้หลักศาสนาพุทธ คือ ธรรมะ เช่นเดียวกับในรัชกาลของพ่อขุนรามคำแหงมหาราช จึงได้ทรงโปรดให้สร้างวัดในบริเวณพระราชวังจันทน์เอาไว้มากมาย ได้แก่ วัดอุทยานใหญ่ ที่เป็นวัดสำคัญวัดหนึ่ง ที่สร้างขึ้นในเขตอุทยานหลวง ตั้งอยู่ในพื้นที่พระราชวังจันทน์ แต่ในปัจจุบันคือพื้นที่ด้านขวามือของบริเวณหน้าค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ส่วนวัดราชประดิษฐาน เป็นวัดร้างที่มีอาณาเขตติดกับพระราชวังจันทน์ด้านทิศใต้ของบริเวณสระสองห้อง
ถัดไปทางทิศใต้ของพระราชวังจันทน์ คือ วัดวิหารทอง เป็นเจดีย์ประธานมีรูปแบบเป็นพระปรางค์สมัยอยุธยาตอนต้น สภาพในปัจจุบันเหลือเพียงส่วนฐานเขียง และฐานบัวลูกฟัก สันนิษฐานว่าเคยเป็นที่ประดิษฐานพระอัฏฐารส จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ สันนิษฐานว่าวัดวิหารทอง
ขณะที่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้นอกกำแพงพระราชวังจันทน์ เป็นพื้นที่ตั้งวัดโพธิ์ทอง ประกอบด้วยเจดีย์ประธาน ที่เหลือเพียงส่วนฐานเขียง มีเจดีย์รายประจำมุมทั้งสี่มุม
และทางทิศตะวันตกเฉียงใต้นอกกำแพงพระราชวังจันทน์ คือที่ตั้งของวัดศรีสุคต เป็นเจดีย์ประธานทรงระฆัง มีเจดีย์รายประจำมุมทั้งสี่มุม สันนิษฐานว่าวัดศรีสุคต น่าจะเป็นวัดที่มีอยู่ก่อนการสร้างพระราชวังจันทน์ โดยสร้างขึ้นระหว่างพุทธศตวรรษที่ 20-21
พระราชวังจันทน์ยังเคยเป็นที่ประทับของพระมหากษัตริย์ไทยมาตั้งแต่สมัยสุโขทัย จนถึงอยุธยา เมื่อครั้งรัชสมัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ กษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา พระองค์ทรงย้ายราชธานีมาอยู่ที่เมืองพิษณุโลก ในปี พ.ศ. 2006 และทรงใช้พระราชวังจันทน์เป็นที่ประทับตลอด นอกจากนี้ พระราชวังจันทน์ก็มักจะเป็นที่ประทับของพระมหาอุปราชแห่งกรุงศรีอยุธยาในสมัยต่อมา
พระราชวังจันทน์แห่งนี้ ยังเป็นที่เสด็จพระราชสมภพของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระองค์พระราชสมภพที่พระราชวังจันทร์เมื่อวันที่ 24 มีนาคม ปีพุทธศักราช 2099 ตรงกับวันเสาร์ ขึ้น 4 ค่ำ ปีมะโรง จุลศักราช 917
ขอขอบคุณบทสารคดีโดย : นริศรา อ่อนเรียน
ขอขอบคุณภาพจากช่องยูทูป และ Facebook Page : สารคดีเบิกเบิกอารยธรรมแดนสยาม
https://www.youtube.com/channel/UC_drXIFJEa1v_BYsP_MSAvQ/featured
สถานที่ท่องเที่ยว : พระราชวังจันทน์ เป็นพระราชวังโบราณ ที่ตั้งอยู่ริมแม่น้ำน่านฝั่งตะวันตก ติดกับค่ายสมเด็จพระนเรศวรมหาราช กองทัพภาคที่ 3 ถนนวังจันทน์ ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก เป็นที่ตั้งศาลสมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ติดตามเนื้อหาดีๆแบบนี้ได้ที่ :
